Nazwa „organizacja pozarządowa” jest to tłumaczenie angielskiego zwrotu non - governmental organisation - NGO, używanego najczęściej przez Organizację Narodów Zjednoczonych oraz inne instytucje międzynarodowe. Czasem słyszy się też określenie organizacja typu non - profit. I tym razem mamy do czynienia z terminem angielskim tyle tylko, że w oryginalnym brzmieniu. Najprościej mówiąc oznacza on, że organizacja nie jest nastawiona na osiąganie zysku (profit), ale na zaspokajanie jakichś potrzeb. To nie znaczy jednak, że organizacja nie może prowadzić działalności gospodarczej. Może, tyle tylko, że dochody nie są dzielone pomiędzy osoby pracujące czy ochotników, ale są przeznaczane na dalszą działalność.

Określenie organizacje pozarządowe akcentuje niezależność tych organizacji od administracji (rządu).

Istnieje również określenie „organizacja społeczna”, które w języku polskim jest obecne od wielu lat i choć nie dla wszystkich znaczy to samo, to jednak nie powinno być z definicji odrzucane.

W Polsce podstawowymi formami prawnymi prowadzenia działalności społecznej są stowarzyszenia i fundacje.

Trudno przewidzieć, która z nazw okaże się najpopularniejsza. Ostatnio obserwuje się, że organizacje i instytucje krajowe, które mają różne kontakty z Zachodem dość powszechnie używają dwóch pierwszych określeń.